Dlaczego empatia jest tak ważna w życiu człowieka?

by red

Empatia ma znaczący wpływ na codzienne życie każdego człowieka. To właśnie ona odpowiada za zdolność współodczuwania stanów emocjonalnych innych ludzi, a w związku z tym ułatwia zrozumienie podejmowanych przez nich decyzji. Czym dokładnie jest empatia i jaki jest jej związek z inteligencją emocjonalną?

Empatia i jej przeciwieństwo

Najprościej ujmując, empatia jest zdolnością do zrozumienia uczuć i emocji drugiej osoby. Dzięki temu można z łatwością zrozumieć postawy przyjmowane przez innych ludzi, a także podejmowane przez nich decyzje.

Empatię można podzielić na dwa rodzaje:
– emocjonalna, będąca umiejętnością wyobrażenia sobie uczuć i emocji drugiej osoby,
– poznawcza, czyli zdolność zrozumienia sposobu myślenia drugiej osoby.

Przeciwieństwem empatii jest egocentryzm. Osoba egocentryczna jest skupiona na sobie i nie potrafi spojrzeć na świat z perspektywy innej osoby. W skrajnych przypadkach nie potrafi nawet zrozumieć, że inni także mają uczucia.

Rozwój empatii u człowieka

Przyjęło się założenie, że każdy człowiek do około 7 roku życia jest egocentrykiem. Dzieci przeważnie nie potrafią zrozumieć, że inni ludzie i zwierzęta również odczuwają emocje. W tym czasie niemal wszyscy są skupieni wyłącznie na sobie. Oczywiście są również dzieci młodsze, które rozróżniają emocje i potrafią częściowo wczuć się w sytuację innej osoby, jednak z wiekiem przychodzi im to coraz łatwiej.

W rzeczywistości, chociaż empatia rozwija się z wiekiem, nawet dzieci w wieku około 2-3 lat potrafią rozróżnić emocje. Doskonałym przykładem jest tu chociażby zabawa w piaskownicy. Dzieci często podają zabawki swoim płaczącym rówieśnikom, aby poprawić im humor.

Empatia rozwija się z biegiem lat, a największy wpływ na nią mają relacje z rodzicami i środowisko, w jakim się wychowuje. Warto mieć na uwadze, że poziom empatii u człowieka może osiągać skrajności. Jedni będą jej zupełni pozbawieni, a inni mogą być wyjątkowo empatyczni. Istotne jest, że zbyt silna empatia również prowadzi do problemów, takich jak nadmierne przejmowanie się czyimiś emocjami, co z kolei skutkuje zaniedbaniem własnych potrzeb.

Nauka empatii

Nawet osoba całkowicie skupiona na sobie i nieumiejąca zrozumieć emocji innych ludzi może nauczyć się empatii. Czasami wystarczy do tego wystąpienie przypadkowej sytuacji, kiedy egocentryk doświadczy bezinteresownej pomocy lub sam zostanie postawiony w sytuacji, w której będzie musiał doświadczyć nieznanych sobie relacji. Może to być nawet wolontariat w schronisku dla bezdomnych zwierząt. Psy i koty doskonale rozpoznają emocje swoich właścicieli, przez co są doskonałymi nauczycielami empatii.

Drugim, bardziej świadomym sposobem na trening empatii jest aktorstwo, a także gry skupione na RPG (skrót od angielskiego sformułowania Role-Playing Games).

W przypadku aktorstwa może to być praca jako statysta w filmie lub serialu, kółko teatralne, a nawet samotne odgrywanie ról we własnym mieszkaniu.

Decydując się na wariant z grami, trzeba wybrać tytuły wymagające odgrywania postaci. Najlepiej w tym sprawdzą się papierowe gry RPG typu D&D (ang. Dungeons & Dragons), a także niektóre tytuły przeznaczone na komputery osobiste lub konsole (na przykład polskie serwery Ultimy Online, Cyberpunk, Wiedźmin czy Detroit: Become Human). Takie tytuły mają rozbudowane wątki fabularne, wymagają podejmowania trudnych moralnie decyzji i zrozumienia postaci, którą się steruje. Z tego względu pomagają w nauce i treningu empatii.

Znaczenie empatii w życiu

Empatię warto trenować, ponieważ jest przydatna na wielu płaszczyznach życia. To właśnie od niej w znacznej mierze zależy powodzenie w relacjach międzyludzkich, budowanie więzi (przyjacielskich, małżeńskich i rodzicielskich), a także rozwój zawodowy.

Empatia znacząco ułatwia życie i jest cechą wyjątkowo ważną w XXI wieku. Pozwala na zrozumienie emocji innych ludzi, a przez to daje możliwość przewidywania ich zachowań. Ważną kwestią jest również, że ludzie empatyczni zwykle są lubiani, mają wielu przyjaciół i znajomych, oraz zawsze mogą liczyć na ich pomoc w trudnej sytuacji.

Grafika: Canva

You may also like